028=220415==12:00UTC==Positie:12=09,3N==068=16,8E==Kralendijk=Bonaire================

Het is einde zeilseizoen voor ons. Nog een paar dagen op de kant om de boot klaar te maken voor vertrek en wat kleine schilderklusjes. Lennart gaat coppercoat (epoxy hars met koperpoeder als anitfouling) op het onderwaterschip zetten dus als we terug komen hoeven we ook niet meer te schuren en te smeren met anti aangroei middellen. De werf Navegante heeft geen "travellift" waarmee je met twee banden om je boot uit het water gehezen wordt. Hier moet je voorzichtig een trailer opvaren, waarmee je dan vervolgens uit het water getrokken wordt. Navegante kan schepen aan tot 20 ton en 2,10 meter diepgang, dus onze Gabber met 9 ton en slechts 1,45 meter diepgang was een eenvoudige klus. De eerste dagen stonden we nog op de trailer, maar sinds vanmorgen staan we met de kiel op houten blokken en 5 steunbokken. We hebben gevraagd of we met de neus in de wind mochten staan, zodat we wat ventilatie door de boot zouden hebben. Dat was geen probleem, we hebben nu het mooiste plekje met uitzicht op klein Bonaire, zwemwater voor de deur en zelfs een zoetwater douche.

     

.

027=150415==12:00UTC==Positie:12=09,3N==068=16,8E==Kralendijk=Bonaire================

Als een van de weinigen sparen we hele dollars bij het afrekenen van de mooring kosten ! Toen Erik vorige week ging afrekenen waren de kosten plotseling hoger. Eenmaal retour op de boot bleek dat de marina per April een extra $1,- per dag "service charge" in rekening bracht. Nu moet je weten dat de circa 50 overnachtingsmoorings in Bonaire eigendom zijn van STINAPA en dat ze het innen van de gelden uitbesteed hebben aan de marina. Dat je gebruik moet maken van de moorings tegen een tarief van $10,- per nacht is een lokaal overheidsbesluit (eilandbesluit) en dus eigenlijk een wettelijke verplichting. Als natuurliefhebbers leveren we graag een bijdrage aan het beschermen en beheren van de kwetsbare kustzone van ons tropisch Nederland, maar waar we betalen willen we ook service. De moorings zijn matig onderhouden, regelmatig breekt er een mooring lijn en klagen bij de marina levert weinig op. Er zijn geen vuilnisbakken specifiek voor de zeilers of een plek waar je met je bijboot eenvoudig aan de kant kan komen. In de folder van STINAPA staat dat je je afval kwijt kan in de marina, maar sinds kort wordt daar dus $1,- per dag voor gerekend. Blijkbaar is de 35% ($3,50) die de marina volgens het contract met STINAPA ontvangt niet voldoende voor de Venezulaanse eigenaren van de marina. Toen Erik ging navragen in de marina en meldde dat hij helemaal geen gebruik maakt van de "service", wij gooien ons afval elders weg, kreeg hij zonder mopperen gelijk zijn teveel betaalde dollars terug. Het computer systeem van de marina rekent echter standaard de "service charge" per dag en omdat we per pin de rekening betalen krijgen we deze "service charge" contant retour. Ja, ja de marina lijkt "Zeeuws meisje" wel "nog steeds contante dollars sparen" en wij natuurlijk "en geen cent teveel hoor". Dat het onze zuinige Hollandse inborst is dat we klagen over 10% kosten verhoging blijkt al snel als we andere amerikaanse zeilers informeren. De meeste reageren lakoniek, "het is me de drukte niet waard", "in Bonaire zijn de moorings al het goedkoopst van de hele Carieb", "als ze zeggen dat ik moet betalen dan betaal ik, ik weet niet hoe het hier geregeld is en ik kan het makkelijk betalen", ... . Op deze manier gaat het zoveelste Caribische eiland te grabbel aan commercie en onverschillige rijke buitenlanders. Het lijkt er steeds meer op dat ook de zee en het kustgebied slechts toegankelijk blijven voor hen die het kunnen betalen.

.

026=140415==12:00UTC==Positie:12=09,3N==068=16,8E==Kralendijk=Bonaire================

Gisteren maakten we een duikje vanaf onze eigen boot bij duikstek "small wall". De tocht erheen was gelijk een test of de koeling van de motor in orde was. Een heel seizoen plaagt de thermometer van de motor ons relaxte zeilers bestaan. Op het laatst was het besmettelijk voor het humeur van Erik, die mogelijk nog heethoofdiger dan de motor zijn frustaties luid keels uitte als de temperatuur snel weer opliep richting 90 Celsius. Maar ook aan alle ellende blijkt gelukkig een eind te komen. De motor bleef na ruim een uur met flink gas varen keurig op iets boven de 80 Celsius. Wat was de oorzaak ? Vermoedelijk is in Trinidad de koppakking gaan lekken toen we de motor warm lieten lopen door te weinig koelvloeistof. Dat probleem is verholpen door een nieuwe koppakking en het vlakken van de kop in Curacao. Maar in de weken daarna stapelden zich vele nieuwe fouten op, iedere keer bleef de motor warm lopen bij het opnieuw testen van de motor; eerst een lekkende wierpot deksel, daarna een barstje in de slangtule van de wierpot toen een kapotte impellor en tot slot te weinig koelvloeistof. We hebben veel geleerd van deze perikelen. We kunnen nu zelf een koppaking vervangen en nog belangrijker; "als je een onderdeel in een keten repareert moet je voor een test eerst de hele keten controleren en niet aannemen dat een eerdere controle nog steeds OK is." Hiernaast een foto van de vuilnisduik die we maakten met Dive friends, na afloop was er een lekkere BBQ en een loterij, Ernie won een mooi T-shirt, helaas voor haar in maat XL dus eigenlijk won Erik.

.

25=110415==12:00UTC==Positie:12=09,3N==068=16,8E==Kralendijk=Bonaire================

Nog regelmatig duiken we overboord met onze flessen. We blijven dan meestal 70-80 minuten onderwater en verkennen de rifhelling. Iedere duik is er wel wat bijzonders. Twee duiken geleden daalden we snel af naar 38,5m naar de voet van de rifhelling, op de zandplaat er onder zaten honderden zandalen. Helaas te diep (weinig licht) voor een goede foto, later die duik kwamen we twee schildpadden tegen. Ernie zwom een tijd op 50 cm afstand gezamenlijk met een schildpad op. Dat is eigenlijk wel het leukste hier in Bonaire het onderwater leven is nauwelijks bang voor je. De schildpad had in zijn voorpoten/vinnen een merkteken zitten, vast voor een onderzoek. Gisteren doken we met Jill en Rod van de Look far. Ze zijn beiden viswaarnemer voor de Reef (Reef Environmental Education Foundation). Rod is niveau 3 en Jill is onlangs geslaagd voor haar niveau 4, dat betekent dat ze bij iedere vis die ze zien wel een naam weet. Wij zijn wat minder bedreven en zoeken alleen de namen op van dieren die we op de foto zetten. Aan het einde van de duik zagen we twee pijlstaart inktvissen en konden we ook deze mooi gekleurde garnaal die zich schuil houdt in een anamoon op de foto zetten.

.

024=040415==12:00UTC==Positie:12=09,3N==068=16,8E==Kralendijk=Bonaire================

Met het paasweeekend voor de deur kunnen we ook eieren zoeken onder de Gabber. Geen kippen eieren, maar wel mooi paars gekleurde eieren van de Sergant major. De Sergant major zwemt in grote getalen rond de boot. Ze zijn er als eerste bij als we oud brood overboord gooien, maar ook als de vuilwatertank opengaat. Al het eten doet ze goed blijkbaar want er zijn meerdere nestplekken te vinden. Een nestplek is een, door het visje, schoon gemaakt stuk steen. Het ligt niet beschut, gewoon vaak open op het zand, zelfs de grote betonnen mooring blokken vinden ze een prima nestplek. De nest plek is makkelijk te herkennen aan de paarse kleur van de eieren. Het mannetje houdt dapper de wacht en verjaagt iedere andere vis of duiker die in de buurt komt. Gisteren maakten we voor het eerst een duik vanuit onze eigen dinghy. Met wat samenwerking en zorgvuldige gewichtsverdeling konden we eenvoudig uit en in ons tuitelige bijbootje komen. De duikstek "Something special" was niet echt bijzonder, maar door onze eigen dinghy werd het toch een speciale duik voor ons. Naast de drukte van het duiken is er voor Ernie nog genoeg tijd om te haken, zie hieronder de resultaten van vele vlijtige uurtjes haken.

         
    

.

023=010415==12:00UTC==Positie:12=09,3N==068=16,8E==Kralendijk=Bonaire================

Het is regelmatig een komen en gaan van boten op de mooring plek. De vertrekkers gaan meestal verder naar het westen en de nieuwe boten komen vanuit het oosten. Westwaarts zijn dan Curacao, Aruba of Columbia de bestemmingen. De nieuwkomers hebben meestal een weekje varen er op zitten en komen uit St. Maarten, Martinique, Grenada of Trinidad. Gisteren kwam de duitse boot Hapa na sasa aan in Bonaire. Onderweg hadden ze een grote tonijn van 1.40 cm gevangen, dat was teveel om met de 3 kinderen op te eten. Franka, Louisa en Paula gingen de andere boten langs om verse tonijn uit te delen. We kregen een flink stuk van ze en hebben heerlijk gesmuld van een verse plak gebakken tonijn bij een salade als avondeten. Vanmiddag bij de lunch nog een plak op brood, de rest wordt gekookt en in een pot met zonnebloem olie gedaan, zodat we het later kunnen eten. Niet alle dieren op de ankerplaats zijn even leuk om te zien. De grote schildpad is natuurlijk een welkome gast. Vaak zien we hem naar lucht happen tijdens de koffie, het borreluurtje of het avondeten als we in de kuip zitten. Gisteren hadden we 's ochtends al vroeg koffie visite. In een koffie kopje dat de nacht buiten had gestaan zat een grote kakkerlak. Ja deze beesten kunnen echt vliegen en houden blijkbaar van koffie. Hopelijk ook van zwemmen want ongenode gasten gaan overboord bij ons.

         

.

022=240315==12:00UTC==Positie:12=09,3N==068=16,8E==Kralendijk=Bonaire================

Op de laatste dag van hun verblijf in Bonaire nemen Henk en Angela ons en Marcel en Ben van de Feeks mee voor een rondrit op het eiland. We zien deze keer veel flamingo's in het Goto meer, genieten van een lokale lunch in Rincon bij Rosa's Inn en gaan werderom opzoek naar grottekeningen. De tekeningen achter het traliehek zijn snel gevonden maar wij willen nu ook de grotten en tekeningen aan de noord-oost kust zien. Onze zoektocht beginnen we vanaf Boka Onima , we rijden met de pickup over het onverharde pad zo dicht mogelijk langs de klif waar de grotten in moeten zitten. Na anderhalf uur rijden en 3 stops op de verkeerde plekken vinden we eindelijk een grote grot met muurtekeningen. Op de grond van de grot lopen tientallen heremiet kreeften. Eindelijk hebben we ze gevonden we begonnen al te twijfelen of de grot echt bestond. Terug in Kralendijk genieten we nog van een afscheidsdrankje van Henk en Angela. We proosten op een snelle verkoop van hun huis en dat we elkaar weer treffen in de Carieb.

    

.

021=240315==12:00UTC==Positie:12=09,3N==068=16,8E==Kralendijk=Bonaire================

Met Henk en Angela maken we verschillende duiken. Natuurlijk gaan we eerst opzoek naar het zeepaardje. Nu we weten waar ie zit hebben we hem snel gevonden. Tijdens een andere duik ontdekken we weer een Frogfish - hengelaarsvis. We maken een nachtduikje op de mooring plek en we varen met de Gabber naar Klein Bonaire. Bij terugkomst van onze duik op Klein Bonaire eten we met zijn allen aan boord van de Feeks. Ben heeft een heerlijke maaltijd klaar gemaakt en het is een gezellige avond. Tijdens de nachtduik vinden we eindelijk ook een levende zanddollar, een soort van platte zeeegel die onder het zand leeft. Meestal vinden we slechts de kalk skeletten van deze zanddollars. Het levende exemplaar is wel 15 cm groot ! De ondiepe zandvlakte voor Kralendijk lijkt overdag een zandbak, maar 's-nachts is het een gevulde bloementuin met doorschijnende anemonen en vele brokkelsterren die met 4 van hun 5 armen voedsel uit het water proberen te vissen. Op de helling van het rif komen 's-nachts de krabben en garnalen meer te voorschijn. Een uurtje duiken levert altijd wel weer wat nieuwe soorten op.

.

020=220315==12:00UTC==Positie:12=09,3N==068=16,8E==Kralendijk=Bonaire================

Regelmatig wordt de anonimiteit en virtualiteit van digitale vrienden en kenissen doorbroken. Vaak zijn het twee handjes aan de reling van de bemanning van een andere boot die we al tijden "kennen" van een radionetje en die op dat moment in dezelfde ankerbaai liggen. Soms zijn het bezoekers bij een van onze lezingen die je amicaal aanspreken omdat ze ons blog al jaren volgen. Hier in Bonaire ontmoeten we ook "digitale" kennissen bij de hamburger avond omdat ze de onderwater foto's, die we op de face-book pagina van de "Coconut telegraaf" (radionetwerk van zeilers in de Carieb) geplaatst hadden, gezien hebben. Een enkele keer zijn het triestere berichten over vermoorde zeilers in Venezuela of Brazilie. De virtuele en digitale wereld van internet heeft werkelijk verbinding met het echte leven realiseer je je dan. Van de week zaten we weer te genieten van een ijsje bij "Gio's" en lezen dan altijd de krant. In het midden katern van het Antiliaans dagblad staat een bericht over een nederlandse 26 jarige zeiler in Puerto Rico die omgekomen is bij een verkeersongeluk. Het is een bemanningslid van de Wildevaart. We hadden een paar keer email contact met ze."Tot ziens in de Carieb" was het slot van onze laatste email, treurig dat het er niet van kan komen. Met de aankomst van de Feeks en de aanwezigheid van de MiDushi zijn we weer midden in het Caribische cruisers leventje. Marcel stuurt in het donker zijn 31 voeter moeiteloos op zeil naar de mooring. Door een kapotte motorsteun kan hij de motor niet gebruiken. De bijboten van de Lizzy en de Mariele sturen nog wat bij en remmen af. We kletsen bij en genieten van een heerlijke maatlijd.

.

019=180315==12:00UTC==Positie:12=09,3N==068=16,8E==Kralendijk=Bonaire================

De komende week is het rustig weer en Martin & Bertie van de Blue's gebruiken deze periode om koers te zetten naar St. Maarten. Via de SSB hebben we nog tweemaal daags kontakt met ze, maar de duiktripjes en gezelligheid moeten we missen. De Blue's is nog maar net vertrokken of de bemanning van de Midushi is voor een vakantie op het eiland en morgen komt de Feeks vanuit St. Maarten aan op Bonaire. Vorige week hadden we nog een etentje met alle zendamateurs die op het eiland waren. Peter (PJ4JNX) had het georganiseerd en met twaalf man/vrouw genoten we van een maaltijd bij Mi Banana. Tijdens de laatste nachtduik met de Blue's scoorden we nog wat bijzondere waarnemingen. Een Rode hart zeeegel had zich voor Erik's speurende blik niet diep genoeg ingegraven en met een paar keer wapperen met de handen kwam deze bodem bewoner bloot te liggen voor de foto. We zagen ook nog een mooie sliert kolonie vormende zakpijpen (geen foto) en het paringsritueel van de scherp staart murene. Dat laatste is geen romantische of sierlijke gebeurtenis. Een vrouwtje met eieren wordt omringd door een tiental hitsige mannetjes. Een echte slangenkuil met als inzet van de strijd een aandeel in de wereld van morgen (nageslacht).

.

018=110315==12:00UTC==Positie:12=09,3N==068=16,8E==Kralendijk=Bonaire================

In Nederland voerden we de vogels met ons oude brood, hier in Bonaire voeren we regelmatig de vissen in onze achtertuin. Als er eenmaal een vis het brood ontdekt heeft volgen er snel meer en is het een heel geplons rond de boot. Gisteren maakten we weer eens een nachtduik. 's-Nachts zie je de beesten die zich overdag schuilhouden en je kijkt veel intensiever naar een kleiner oppervlak door het gebruik van de duiklampen, buiten het schijnsel van de duiklamp zie je niets omdat het te donker is. Het was ook een paar dagen na volle maan en dan zijn de Ostracoda actief aan het voortplanten. Ostracoda (mosselkreeftjes) zijn hele kleine beestjes van circa 0,5 tot 1,5 mm en ook nog redelijk doorschijnend, dus die zie je niet. Maar om partners te lokken geven ze licht signalen en als je de duiklamp uit doet zie je knipperende lichtjes op de bodem. Op duikstekken zonder verlichting op de wal kan dit een spectaculair gezicht zijn, zie ook filmpje bij de BBC klik hier De zeeegels houden zich overdag schuil in de spelonken van het koraal, maar nu zagen we er genoeg. Je snapt niet hoe ze kunnen wegkruipen met zulke lange stekels. Ook scoorden we een Spaanse kreeft en een octopus.

  

.

017=060315==12:00UTC==Positie:12=09,3N==068=16,8E==Kralendijk=Bonaire================

We hebben het al vaak over de hamburgeravond gehad maar nog nooit een foto geplaaatst. Hiernaast zitten we dan met Rudi, Marijke, Martin en Bertie bij Bistro de Paris te genieten van onze hamburgers en drankjes tijdens happy hour. Eindelijk heeft onze jacht op zeepaardjes succes gehad. Tijdens de duik op dinsdag bij de Hilma Hooker hadden Bertie en Martin er een gevonden, wij zwommen die duik voor het eerst niet met ze op en hadden zo het zeepaardje gemist. Woensdag dus in de herhaling weer naar de Hilma Hooker op zoek naar het zeepaardje. Het duurde nog 40 minuten voordat ie gevonden was. Hij zat nu een paar struikjes verderop. Na een foto sessie werd de duik vervolgd, een adelaars rog, octopus en pijlstaart inktvis kruiste ons pad nog. In het logboek schreven we 80 minuten duiktijd bij. Na de duik is het altijd gezellig nakletsen onder het genot van een hapje en een drankje. Iedereen neemt wat lekkers mee, zo genoten we al van: broodjes tartaar, tonijn salade, hartige taarten, gevulde wraps, pompoen soep, aardbeien met slagroom, etc.. etc...

.

016=020315==12:00UTC==Positie:12=09,3N==068=16,8E==Kralendijk=Bonaire================

Bonaire is een Nederlands vakantie eiland bij uitstek. Het is vooral geliefd onder de duikers en zon aanbidders. De gehele kustzone is beschermd natuurpark en ook van het land is ruim 20% natuurgebied. Voor ons als zeilers heeft dat helaas zijn nadelen, we mogen namelijk nergens ankeren. Gelukkig liggen er voor Kralendijk mooring boeien (eilandsraad besluit: U$10,- per nacht) waar we de boot aan vast kunnen leggen en mogen we voor een duikje gratis gebruik maken van de meer dan 100 duikboeien langs de hele kust. De duikstekken zijn ook vanaf het land goed bereikbaar en gemarkeerd. Met een huurauto in bezit heb je de keuze uit 50 duikstekken, waarvan er op een 10-tal ook prima gesnorkeld kan worden. Eigenlijk is het voor de Nederlandse water liefhebber overal goed snorkelen. De water temperatuur is boven de 25 Celsius, het zicht is meer dan 25 meter en het onderwater leven is overal uitbundig. Ook in de visfauna is terug te vinden dat het een Nederlands vakantie eiland is. Er is een ruime soorten rijkdom aan koffer- en koe vissen. In het voorbij zwemmen van alle vissen vallen de verschillen mogelijk niet gelijk op "weer een koffervis" denk je dan. Maar bij het terug kijken van de foto's ontdekken we al snel 6 verschillende soorten te hebben gefotograveerd en we herinneren ons nog andere gevlekte, gekleurde en gestekelde familie leden. De gestipte vijlvis komt in twee kleur varieteiten voor. Meestal zien we de oranje variant en als je dan in vissengids de naam zoekt lijkt "gestipte vijlvis" een rare naam. Op onze laatste duik bij duikstek "Mi Dushi" zagen we voor het eerst de gestipte variant.

.