012=280718==09:00UTC==Positie:52=20,28N==005=31,55E==Waterland======================

De maansverduistering van gisteren avond was een bijzonder lange. De maan was al verduisterd voor ie goed en wel boven de horizon uitkwam en bleef dat daarna ook nog ruim 1,5 uur. De tijd van totale verduistering duurde ruim 103 minuten. Om goed zicht te hebben op de maan zijn we naar de dijk gegaan. Daar hadden we vrij zicht op de horizon. We waren niet de enige op de dijk, een oproep op facebook had vele mensen uit Almere haven naar de waterkant gelokt. Bij aankomst om 21:55 uur kwam de maan net boven de vochtige luchtlaag uit. Ondanks de totale verduistering, die toen al gaande was, konden we de gehele maan zien in een zacht rood schijnsel. Bij een maansverduistering houdt de aarde het licht van de zon tegen, de maan staat als het ware in de schaduw van de aarde. Maar omdat de atmosfeer rondom de aarde het licht breekt bereikt tot nog een deel van het rode licht de maan. Hierdoor zag de volledige verduisterde maan eruit als een waterig ochtend zonnetje dat met moeite door een vochtige atmosfeer heen breekt . Pas ruim over elfen 's-avonds zagen we pas goed dat we met een maansverduistering te maken hadden. Toen werd er voor het eerst die avond een kleine cikkel van de maan rechtstreeks door de zon beschenen. De foto hiernaast is om 22:12 gemaakt, de maan is mooi rood. Aan de horizon is de verlichting van Huizen te zien en de lichte stip rechts onder de maan is de planeet Mars. De linker foto hieronder is omstreeks 22:49 gemaakt, nog altijd tijdens de volledige verduistering. De foto rechts is om 23:24 gemaakt, zo'n 10 minuten na de het einde van de volledige verduistering. Voor de foto's gebruikte ik een compactcamera, de Panasonic DMC-TZ35. Als instelling koos ik "hoge gevoeligheid" wat verder automatisch resulteerde in een sluitertijd van 1/4 seconde, diafragma 6.4 bij ISO 6400. De foto's heb ik uit de hand genomen en steun gezocht tegen een verkeersbord.

     

.

011=240618==09:00UTC==Positie:52=20,28N==005=31,55E==Waterland======================

Zondag 24 juni waren we op bezoek bij collega tuinpark "Tuinwijk" in Amsterdam tijdens hun open dag. Het was een inspirerende en leuke dag. Om 10 uur begonnen we met een gezamenlijk ontbijtje van vers fruit, shakes, croissant, boeren brood, beschuitjes, pannekoekje, cakeje, yoghurt, musli, gekookte eitje en allerlei beleg. Er was voor ieder wat wils te eten en te drinken, de voorzitter opende de dag en dankte iedereen voor de inzet. Daarna konden we ruim 30 tuinen bezoeken. We hebben een keuze moeten maken en bezochten sowieso de tuinen waar muziek gemaakt werd. Zang en gitaar in tuin 94, via verschillende tuinen kwamen we bij een uitvoering met Cello en Viool in de tuin van Hans. Tussendoor zagen we nog de cartoon en vogel schilderijtjes van de BunnyBrigade. De tuinen waren erg verschillend, van gazonnetje met kleurijke border, een strakke met wit grind rechthoekige vijver en groepen planten, een wilde ontdekkings tuin met groene slinger paden, een moestuin in cirkelvorm waarin taartpunten met verschillende beplanting die dan ieder jaar doordraaien voor de wisselteelt. Veel leuke ideeen opgedaan, zoals hangende kruiden bakken en wegklapbare bankjes aan de wanden van het huis. Op de speelweide was er gelegenheid voor de kinderen om kunstwerken te maken van natuurlijke objecten. Met lijm en verf konden ze een blank canvas naar eigen fantasie versieren. Voorafgaand was er voor hun een puzzeltocht over het complex om de natuur objecten (veren, takjes, bladeren, schelpen) te verzamelen. Op de speelweide waren met wilgenteen een wigwam en een tunnel gemaakt. Ook was er een speelheuvel met zandbak bovenop, glijbaan en trap waar de kinderen heerlijk konden ravotten. Na de lunch even snel langs in de kas om wat plantjes te scoren. Op tuinwijk kweken en verkopen ze die zelf. Wij kochten Verbena, Spicata, Acanthus en Agastache. Daarna een rondleiding gekregen door de heemtuin, die ze hier gecombineerd hebben met "plas en dras" langs één van de vele sloten die Tuinwijk rijk is. Aan het einde van de middag genoten we nog van een uitvoering met toelichting van traditionele Japanse fluit muziek door Harrie en Naomi. Als afsluiting van de dag kregen we nog een wijntje aangeboden op het terras bij de kantine.

     

     

  

.

010=070618==09:00UTC==Positie:52=20,28N==005=31,55E==Waterland======================

Twijfelden we gisteren nog tussen een steenmarter en een boommarter nu weten we zeker dat het een steenmarter is. We hadden tot vanmorgen alleen nachtelijke beelden van het diertje en dan zijn de kleuren en kleurpatronen niet goed te zien. Zeker het verschil tussen bruin en grijs-zwart is op de infrarood beelden niet duidelijk. Deze morgen passeerde de marter omstreeks kwart voor zes in de ochtend de camera en kwam er dus met kleuren beelden op te staan. De marter is zwart-grijs van kleur en ook de witte hals kleuring loop duidelijk door tot op de poten. Dus het is een steenmarter ! Steenmarters eten muizen, ratten, kleine zoogdieren, insecten en eieren. In de zomermaanden eet hij ook van vruchten als bramen en bessen. Het ging een paar jaren slecht met de steenmarter, maar tegenwoordig komt hij weer voor in heel Nederland en is een cultuurvolger geworden en komt zelfs in de steden voor.

.

009=060618==09:00UTC==Positie:52=20,28N==005=31,55E==Waterland======================

Overdag hebben we een goed beeld van welke dieren er rondom onze tuin leven. Het zijn dan voornamelijk vogeltjes, grote libelles en een muis die zich te goed doet aan gevallen vogelvoer. Maar wat er 's-nachts rondom de tuin gebeurt weten we niet, daarom hebben we sinds kort (verjaardags cadeautje) een wildcamera. Het is de Berger & Schröter X-Trail 3.0 FullHD Wildcamera 12 Mpix. We kozen dit model vanwege zijn snelle reactie tijd 0,4 seconden, 12 Mp beeld resolutie en de 56 black leds. Met de black leds kan je nacht opnames maken zonder de dieren te verschrikken met licht. De afgelopen weken hebben we de camera op verschillende plaatsen rondom de tuin ingezet. Zo weten we dat onze tuin bijna nachtelijks bezocht wordt door twee katten, een gevlekte en een met sokjes. Rondom de tuin lopen regelmatig reeen, zowel bokken als hindes. Ook Reinart de Vos komt regelmatig langs. De spannendste ontdekking was die van een steenmarter. Dit schichtige dier liet zich eerst een paar keer onscherp op de foto zetten, maar op de filmopnames was duidelijk te zien dat het om een marter achtige gaat. De leefgebieden van de steen- en boommarter lopen door elkaar heen. Je moet echt goed zicht hebben op de lichaamskenmerken om onderscheid te kunnen maken. Een boommarter heeft grotere oren dan een steenmarter en bij een steenmarter loopt de witkleuring van de hals door tot op de poten. Op de verzamelde beelden vallen de oren duidelijk op, dus houden we het voorlopig maar op een boommarter.

       
       




.

008=280518==09:00UTC==Positie:52=20,28N==005=31,55E==Waterland======================

In de appelbomen in onze tuin zitten tal van spinsels. Niet van spinnen maar van de "spinselmot of stippelmot" (Yponomeutidae malinellus). Als je dichterbij kijkt zie je de rupsjes in het spinsel lopen en hoe ze eten van de verse appelblaadjes. Zodra je het spinsel van de tak probeert te plukken laten de rupsjes zich aan spindraden snel vallen om te ontsnappen. Het spinsel beschermt de rupsen ook tegen vraat door vogels. Het verwijderen van de spinsels is de makkelijkste en beste bestrijdings methode. Wij leggen de zo verzamelde spinsels met rupsjes op de houtstapel als voer voor de koolmees en mussen. Op de houtstapel komen de rupsen wel uit hun spinsel te voorschijn door gebrek aan verse appelblaadjes. Het broedseizoen van koolmezen en pimpelmezen loopt synchroon met de aanwezigheid van stippelmot rupsen. De rupsen zijn een belangrijke voedselbron voor deze vogeltjes. Het is immers eten of gegeten worden in de natuur. De eieren waaruit de rupsen gekomen zijn zitten al sinds vorig jaar september in onze appelboom. Ze waren goed verstopt tussen de schors van het tweejarig hout en hebben een bruine kleur. De stippelmot is een nachtvlinder, die vliegt in de maanden Juli en Augustus. Je zult ze dus niet makkelijk betrappen op het afzetten van de eieren want dat gebeurt als het donker is. De rupsen knagen gelukkig slechts 2 tot 3 weken van het malse groen en verpoppen zich dan in een wit spinsel. Zo blijven ze in de boom voor een paar weken en als de zomer goed begonnen is komen de stippelmotten als nachtvlinder uit de poppen. Het liefst zetten ze weer eieren af op de boom waar ze ook als rups begonnen zijn. De schade blijft meestal beperkt voor de boom omdat de rupsen maar korte tijd aanwezig zijn. Vanaf Juni is er nog genoeg gelegenheid voor de appelboom om nieuw blad te maken.

Het is weer seizoen om vlierbloesem siroop te maken. Wij verzamelden een tiental bloemschermen, gewoon het hele scherm afknippen met een schaar. Thuis schudden we dan de insecten eraf en knippen de bloementjes los van de schermsteeltjes. Daarna koken we de bloemen zachtjes gedurende 10-15 minuten in water met suiker. Voor een liter siroop gebruiken we 10 schermen, 1 liter water en 4 volle eetlepels suiker. Na het koken gieten we het nog hete kooknat via een metalen zeef in schone beugelflessen. De beugelflessen maken we schoon door te spoelen met kokend water. Als de beugelflessen vol zijn gaan ze gelijk dicht. Zo is de siroop langere tijd buiten de koelkast houdbaar. Voor gebruik verdunnen we de siroop met water en voor de frissigheid doen we er een schijfje citroen bij. Op de bodem van de fles verzameld zich het stuifmeel, dus schudden voor gebruik maakt de siroop voller van smaak. De vijver is weer waterdicht en gevuld ! Na het leeghalen en schoonkrabben met een flinke staalborstel maakte Erik met beton en gaas de grootste scheuren dicht, daarna ging er een laag stucmortel 500 Beamix over de meest verdachte plekken. Tot slot smeerde hij de hele vijver af met "Hydrablock", een betonimpregneer middel. We willen de vijver vullen met Nederlandse moeras en veen planten. Gele lis en Waterweegbree stonden er al, bij de tuinwinkel namen we Waterranonkel, Zwanenbloem en Veenpluis mee. Vanuit de "Hoge vaart" konden we Gele plomp en Fonteinkruid vissen en we gaan nog opzoek naar Waterviolier, Grote egelskop, Wolfspoot, Knikkend tandzaad en wat kleine biezen of zeggen. De waterjuffers en libellen vinden het heerlijk rondom de vijver evenals de kleine water salamanders en kikkers. Ook de vogels genieten regelmatig van een verkoelend bad. De stenen die we voor ze neergelegd hebben gebruiken ze gretig om bij de waterkant te komen. De ondiepe randen van de vijver hebben we opgevuld met turf, waarin de moerasplanten kunnen wortelen. Ook ligt er vermolmd hout voor de larven van de schietmotten die graag kokertjes maken van hout en rietstengels.

.

007=140518==09:00UTC==Positie:52=20,28N==005=31,55E==Waterland======================

Gebeurd er dan helemaal niets nautisch meer bij de Gabber hoor ik soms. Dat valt wel mee, maar als tuinders zijn we in het voorjaar erg druk geweest met de voorbereidingen van het groeiseizoen. En de mantelzorg voor ouders vergt ook de nodige energie en tijd. Het leven als rondtrekkende zeiler is aanzienlijk relaxter dan als landrot met een tuinhuis tussen familie en vrienden. In februari gaf Erik weer een viertal lezingen en workshops voor de Vereniging van Toerzeilers. Tijdens deze activiteiten kan hij dan weer aandacht geven aan zijn hobby als radio zendamateur. In de ochtend ging het over "aanleg en gebruik van de SSB installatie" en 's-middags kwam het programma "Airmail" aan bod, een computer programma waarmee je met de SSB emails kunt verzenden en ontvangen vanaf zee. Tijdens deze workshops is er gelegenheid om dieper op de stof in te gaan en ook het juiste onderhoud (up to date houden) en gebruik van Airmail te bespreken. De meeste deelnemers hadden hun eigen PC bij zich dus het was een echte "hands on" training. Nieuw dit jaar was de workshop "radioknutselen". Na de nodige theorie konden de deelnemers weerberichten (FAX, RTTY, Navtex) decoderen met hun eigen computer. De dag ging verder met het maken van 1:1 trafo's, dat is een veilige verbinding tussen radio en pc voor het overbrengen van geluid, en een aardingssysteem voor het gebruik van de SSB aan boord van polyester boten. Het was prachtig om te zien hoe alle deelnemers hun steentje bijdroegen aan het welslagen van het knutselen. Zelfsturende teams, natuurlijk leiderschap, doelgericht werken, samenwerken etc..etc.. een moderne manager zou zo'n knutseldag bijna als "teambuilding event" kunnen gebruiken. Begin April brachten we de Gabber vanuit de Eemhof over naar de haven van makelaar Goliath in Sneek. Veel wind was er niet dus de hele trip hebben we gemoterd. Voor het eerst gingen we nu met de Gabber het binnenwater van Friesland in. Bedieningstijden van sluizen en bruggen konden we op internet vinden. De tocht ging voorspoedig en na 3 rustige vaardagen lagen we weer in een box. Op het tuinpark heeft Erik het voortouw genomen met de aanleg van een natuurlijk hooiland en een aangepast maaibeheer. Zie de eerder gepubliceerde blog verhalen over deze onderwerpen. Ernie is druk geweest met het voorzaaien van allerlei bloemen en groenten. De meeste kiemplantjes zijn nu groot genoeg om uitgepoot te worden. De verwachting is ook dat er geen nachtvorst meer komt. De hele tuin staat bijna vol en er zijn nog steeds voorgetrokken plantjes (courgette, pompoen, tomaat) over. De verse malse plantjes zij een lekkernij voor de naaktslakken. Regelmatig struinen we voor het slapen gaan de tuin door opzoek naar deze nutteloze veelvraten. De eerste strooptocht leverde ruim 200 slakken op, nu dalen de aantallen naar 20-50 per avond. Het tuinhuis en de tuin hebben ook weer aanpassingen ondergaan. De heatpol kachel vanuit de boot staat nu in het tuinhuis. De kapot gevroren geiser is vervangen. De door de februari storm vernielde kas is gerepareerd met vele tubes kit en oude douche cabine ramen. Mooier is het niet geworden maar op deze manier hebben we dit tuinseizoen tenminste nog een kas. We misten hem al behoorlijk met het voortrekken van de plantjes, het hele huisje stond vol met bakken vol met kiemplantjes. De overkapping van het terras is gemonteerd, zodat we droog kunnen zitten. De waterpomp is weer gangbaar gemaakt en we hebben eindelijk een nieuwe toegangs poort van de tuin gemaakt. Langzaam raken alle restjes hout die we vanuit de bouw van het tuinhuis over hadden in gebruik. De laatse aanwinst is een verhoogde bak voor de kweek van sla zodat de slakken er niet bij kunnen. Vandaag hebben we de vijver leeg geschept zodat we hem later deze week waterdicht kunnen gaan maken. En oh ja, onze portugeese steentjes die we 3 jaar geleden via "gratis af te halen" verkregen zijn in een paadje rondom de vijver verwerkt. Vandaag zijn we begonnen om de vijver weer waterdicht te maken. Tijdens het leegscheppen ontdekten we 6 kleine watersalamanders in de diepe put, we hebben maar wat water laten staan voor ze. In februari waren we nog een weekje in Portugal om te kijken naar een landje waar we in de wintermaanden landbouw kunnen bedrijven. We hebben nog niets gekocht maar een zaadje van verlangen is geplant. Zo iedereen is weer bijgekletst over het wel en wee van de bemanning van de Gabber of moeten we inmiddels maar zeggen over de tuinders op de Smoestuin.

       
       


.

006=060518==09:00UTC==Positie:52=20,28N==005=31,55E==Waterland==================

Het natuurlijk hooiland is een project van werkgroep Natuurlijk Tuinieren van vtv Waterland. De zaden zijn geleverd door de MediGran, een gespecialiseerde zaden leverancier voor "inheemse zaden en kruidenmengsels". In het veld staan Nederlandse bloemen die thuis horen op vochtige voedselrijke kleigronden.
In een modern hooiland zal je deze soorten niet meer aantreffen omdat daar het beheer gericht is op een hoge voedsel opbrengst voor de veestapel. Een productie hooiland wordt wel 4 tot 6 keer per jaar gemaaid. Hierdoor kunnen de bloemen niet tot bloei en zaadzetting komen en verdwijnen zo uit het landschap. Dit hooiland wordt slecht één keer per jaar gemaaid, ruim na de bloeitijd van de bloemen, in de maand september. Het maaisel blijft enkele dagen drogen op het veld zodat alle zaden uit de planten kunnen vallen en achterblijven op het veld voor het komende jaar. Een aantal soorten (overblijvende planten) vormen stevige wortels die de winter overleven, deze soorten hebben in het nieuwe jaar een voorsprong op de andere omdat ze in het voorjaar niet meer de kwetsbare periode als kiemplantje hoeven mee te maken.
Tijdens de zomermaanden wordt het veld gecontroleerd op de aanwezigheid van ongewenste planten zoals de Reuze Berenklauw en Akker distel, deze worden met wortel en al uitgestoken. Deze soorten zijn in staat om de andere planten weg te concurreren in de eeuwige strijd om licht en ruimte die er tussen planten is.
Veel van de aanwezige bloemen zijn "drachtplanten", ze leveren overvloedig nectar en stuifmeel voor de bijen en vlinders. De aanwezigheid van insecten is belangrijk voor de bestuiving van de landbouw- en tuingewassen. Zonder bestuiving is immers geen oogst mogelijk. Ook vogels die insecten en zaad eten vinden hun voedsel rondom dit natuurlijk hooiland. Dus behalve een kleurrijk schouwspel vormt dit hooiland ook een belangrijke schakel in de natuurlijke processen op ons tuinpark.

	Avond Koekoeks bloem Latijnse naam: Silene latifolia subsp. alba. Levensduur: Meerjarig, maar soms overblijvend. Bloeitijd: Mei, juni, juli, augustus, september en oktober. Hoogte: 45-100 cm.		Gewoon Barbara kruid Latijnse naam: Barbarea verna. Levensduur: Tweejarig. Bloeitijd: April, mei en juni. Hoogte: 10-60/80 cm.
	Bolderik Latijnse naam: Agrostemma githago. Levensduur: Eenjarig. Bloeitijd: Juni. juli en augustus. Hoogte: 50-100 cm.		Duizendblad Latijnse naam: Achillea millefolium. Levensduur: Overblijvend. Bloeitijd: Juni, juli, augustus, september en oktober. Hoogte: 15-70 cm.
	Gewone Brunel Latijnse naam: Prunella vulgaris. Levensduur: Overblijvend. Bloeitijd: Mei, juni, juli, augustus, september. Hoogte: 7-45 cm.		Kleine Ratelaar Latijnse naam: Rhinanthus minor. Levensduur: Eenjarig. Bloeitijd: Mei, juni, juli, augustus en september. Hoogte: 10-50 cm.

	Klein Streepzaad Latijnse naam: Crepis capillaris. Levensduur: Eenjarig of tweejarig, maar soms meerjarig. Bloeitijd: Juni, juli, augustus, september, oktober en november. Hoogte: 30-90 cm.		Gewone Margriet Latijnse naam: Leucanthemum vulgare. Levensduur: Overblijvend. Bloeitijd: Mei, juni, juli, augustus, september. Hoogte: 30-60 cm.
	Muskus Kaasjeskruid Latijnse naam: Malva moschata. Levensduur: Overblijvend. Bloeitijd: Juli, augustus en september. Hoogte: 30-70 cm.		Rode Klaproos Latijnse naam: Papaver rhoeas. Levensduur: Eenjarig. Bloeitijd: Mei, juni en juli. Hoogte: 20-60 cm.
	Veld Salie Latijnse naam: Salvia pratensis. Levensduur: Overblijvend. Bloeitijd: Mei, juni en juli, soms ook in augustus en september. Hoogte: 30-60 cm.		Vertakte Leeuwentand Latijnse naam: Leontodon autumnalis. Levensduur: Overblijvend. Bloeitijd: Juli, augustus, september en oktober. Hoogte: 7-45 cm.
	Wilde Chichorei Latijnse naam: Cichorium intybus. Levensduur: Overblijvend. Bloeitijd: Juli, augustus, september en oktober. Hoogte: 50-140 cm.		Wilde Pastinaak Latijnse naam: Pastinaca sativa. Levensduur: Twee of meerjarig. Bloeitijd: Juli, augustus en september. Hoogte: 60-120 cm.

.

005=260418==09:00UTC==Positie:52=20,28N==005=31,55E==Waterland==================

Na maanden van voorbereidingen, plannen bespreken, bijstellen, offertes opvragen en budgetten op elkaar afstemmen is nu dan eindelijk het echte werk voor Natuurlijk Tuinieren aangebroken. Als eerste ging het gefaseerd maaien van start om de Pinksterbloemen te sparen. We genieten nu allemaal van een paarse gloed op de niet gemaaide velden. Afgelopen weekend kon eindelijk begonnen worden met de bloemenweide. De vele regen in de maart maakte het onmogelijk om met de freesmachine het land te bewerken. Zaterdagmorgen in alle vroegte was firma Verschuer begonnen met het omfrezen van het uitgezette gebied van circa 100 bij 30 meter. Hiermee wordt de graslaag kapot gemaakt en onder de grond gebracht, ook wordt de grond door het frezen luchtiger waardoor kiemplanten beter kunnen wortelen. Al eerder in de week had Gert-Jan Bon 36 kuub zand geleverd, 6 kuub voor het ophogen van de border bij het terras en 30 kuub voor bodemverbetering van de bloemenweide. Dertig kuub is twee en halve vrachtwagen zand, maar als je dat verspreid over de 3000 vierkante meter van de bloemenweide houdt je maar een dun laagje van 1 centimeter over. Het zand vermengt zich makkelijk met kleigrond en houdt deze daarmee losser, ook zorgt het zand voor een iets hogere temperatuur van de bodem omdat het minder vocht vast houdt. We proberen zo betere omstandigheden te realiseren voor de kostbare zaden. Via de firma MediGran kregen we 7 kilo zaden geleverd met een fikse korting. MediGran is gespecialiseerd in inheemse (nederlandse) zaden en kruidenmengsels en daarmee een prima adres voor onze wens om een weide te realiseren met bloemen en kruiden die hier van nature thuis horen. Het utirijden en uitharken van het zand was 1,5 dag werk voor het groepje enthousiaste Natuurlijk Tuinnierders. Naast spierpijn, zonnebrand, zweet en blaren hadden we plezier in het werken met elkaar. Dorstig genoten we van de thee, koffie en frisdrank die we van de partners kregen. Het uitzaaien is nog een kunst op zich. Het gehele veld werd opgedeeld in 32 vakken om een zo eerlijk mogelijke verdeling van de zaden te krijgen. We maakten zaaibakken met circa 218 gram zaad vermengt met een paar kilo zand. Zo is er meer volume om te strooien, blijven de kleine zaadjes aan het vochtige zand plakken en vallen ze eerder op de grond dan dat ze door de wind worden weg geblazen. Een enkeling hield nog een stuk veld over nadat zijn zaaiemmer leeg was, een ander hield nog zaad over na het aflopen van zijn/haar vak. Hiermee was de rolverdeling snel gemaakt, de zuinigste strooiers gingen door met het inzaaien. Na twee dagen hard werken is de klus geklaard en vanaf nu is het afwachten. We hopen op warm weer met regelmatig wat regen zodat de zaden snel kunnen kiemen. Het zal een paar weken duren voordat de zandige vlakte verandert in een kiemende bloemenweide. De eerste bloemen zullen pas in juni/juli verschijnen dit jaar. Volgend jaar zal dat eerder zijn omdat sommige soorten via wortels overwinteren andere moeten weer beginnen vanaf zaad.

  

  

  



.